Veerkracht met muziek

“Het doel van Kinderen in hun Kracht”, legt Mildred uit, “is om mensen mee te nemen in het verhaal achter kinderkanker door middel van muziek, waarbij ieders plezier en muzikaliteit een plek krijgt. Zo doet iedereen mee. En juist dat element van “ieder kind in zijn kracht”, die aandacht richten op wat wél kan, op meedoen en op veerkracht vinden in muziek, is ook een belangrijke drijfveer achter de samenwerking tussen de vereniging en het conservatorium.” Julia: “Dit project komt voor het conservatorium op een goed moment. Zeker bij de opleiding Docent Muziek zijn we heel erg bezig met hoe iederéén muziek kan maken, door bijvoorbeeld instrumenten aan te passen.” Jaco : “En we laten de studenten tijdens de opleiding een stage doen met een sterk maatschappelijk karakter, zoals in een ziekenhuis, in een buurthuis, of met dementerende ouderen bijvoorbeeld.”

'We werken vanuit liedjes of teksten die kinderen zelf verzinnen, het wordt dan echt hun ding.' - Julia Bitter

Zelf verzinnen

Julia: “Tijdens de workshops van Kinderen in hun Kracht letten de betrokken studenten goed op of iedereen mee kan doen. Wat gaan we samen op het podium doen? En hoe zorgen we ervoor dat ieder kind in zijn of haar kracht daar kan staan en iets kan laten zien waar hij of zij trots op is? Zo schrijven de jongvolwassen ‘survivors’ liedjes.. Een van hen speelt bijvoorbeeld al gitaar en zal die avond een solo spelen  We werken vanuit liedjes of teksten die kinderen zelf verzinnen, het wordt dan echt hun ding. Ze bedenken zelf hoe het concert eruit gaat zien. En als een van de kinderen even niet meekomt, vragen we hoe het gaat, en of diegene misschien iets anders wil doen.”

Tieners zeggen al snel “muziek, dat kan ik niet”. “Maar,” zegt Julia, “iedereen kan op de maat mee tikken of beter zingen dan ze eigenlijk durven toe te geven. Het hoeft niet perfect te zijn. Dat staat volwassenen nog weleens in de weg. Als er aan de workshops volwassenen hadden meegedaan, dan was het een stuk moeilijker om ze allemaal aan het zingen te krijgen.” Mildred: “het gaat bij muziek vaak over “talent” en ook over hoe erg het is om ziek te zijn (geweest). Dat is jammer. Het gaat bij Kinderen in hun Kracht juist over doen wat wel kan en wat je leuk vindt om te doen , ongeacht je ziekte .”

Julia Bitter aan de slag met de deelnemers tijdens een van de workshops.

Andere focus

En muziek werkt op allerlei manieren door. Julia: “Voor kinderen en jongeren die iets moeilijks meemaken, zoals kinderkanker, kan muziek ook helpen minder stress, angst of pijn te ervaren. Dan helpt muziek luisteren. Maar uit onderzoek blijkt dat muziek maken nog veel meer doet. Bovendien, als je muziek maakt kun je alleen maar muziek maken. Je moet met dat zingen bezig zijn, of met dat instrument. Er komt een soort rust of ruimte in je hoofd omdat je helemaal gefocust bent op de muziek.”

Jaco zag dat ook in de tijd dat hij woonde en werkte in Nepal. Zo organiseerde hij er bijvoorbeeld muziektherapie bij een brandwondencentrum: “Als muziekdocenten langskwamen, zag je mensen opveren, van pijn naar een lach, het is alsof het lichaam de pijn even vergeet. Samen muziek maken geeft ontspanning, er is plezier en aandacht voor iets anders.” 

'Het waardevolle van deze workshops en de uitvoering is dat er iets gepresenteerd kan worden, dat kinderen samen toewerken naar een resultaat.' - Jaco van den Dool

Plezier hebben

Jaco: “Het waardevolle van deze workshops en de uitvoering is dat er iets gepresenteerd kan worden, dat kinderen samen toewerken naar een resultaat. Dat geeft het gevoel: “Iedereen kan dit en iedereen doet mee!” Julia: “Tijdens de workshops denken de kinderen samen na over teksten, over wat belangrijk voor je is. Je verhaal muzikaal vertellen kan helpen om dingen op een rijtje te zetten, er beter mee om te gaan. Soms kan een melodie iets doen wat tekst niet voor je kan doen.” Jaco: ”Ik hoop dat het kinderen zo aanraakt dat ze meer muziek gaan maken en dat ouders enthousiast zijn om hen daarin te ondersteunen.  

Dat kan ook thuis. Door bijvoorbeeld te zorgen voor een muzikale omgeving. Er zijn allerlei instrumenten die je voor weinig kunt kopen. Via YouTube kun je tegenwoordig voor alle instrumenten wel een zelf-leer-filmpje vinden, zodat je binnen tien minuten een akkoord kunt spelen.” Julia vult aan: “Veel muziek luisteren is belangrijk en zingen en dansen, gewoon samen in de woonkamer. Lekker gek doen met elkaar.  Belangrijk is dat kinderen zien dat ze plezier mogen hebben, dat ze hard en vals mogen meezingen als ze willen. Het hoeft niet perfect te zijn.” Jaco: “Ik heb met eigen ogen gezien hoe ouders meewiegen als hun kinderen muziek maken of zingen. Dit gezamenlijke ervaren is een ander soort helen.”

Contact maken

Julia: “Muziek is bovendien een heel makkelijk medium om contact te maken. Praten is vaak moeilijker voor mensen, en soms voor kinderen. Samen ritmes klappen is ook een manier om elkaar te leren kennen. Het is heel laagdrempelig. Je moet goed naar elkaar luisteren, goed naar elkaar kijken. Omdat je zo contact maakt, heb je het idee dat je elkaar goed kent. Het is bij de workshops ook heel mooi om te zien dat kinderen van dezelfde leeftijden naar elkaar trekken. Ik hoorde kinderen in de pauze met elkaar kletsen.  Dat sociale aspect is al heel mooi. Een keer met anderen kunnen praten die deels hetzelfde hebben meegemaakt. Op school zijn er ook kinderen die geen idee hebben wat jij meemaakt.” Mildred: “We willen het echte verhaal vertellen. Ik sprak hier een moeder van een meisje dat in haar babytijd is behandeld, die zei: “Op school durft ze niet te vertellen wat ze gehad heeft. Ik hoop zo dat ze daar nu hier wat ontspannener in kan zijn, omdat ze onder gelijken is.” 

'Het doel van Kinderen in hun Kracht is om mensen mee te nemen in het verhaal achter kinderkanker door middel van muziek.' - Mildred Klarenbeek

Het echte verhaal vertellen

En wat ze hopen dat de workshops en het concert brengen? Mildred: “Ik hoop dat de kinderen en ouders er blij van worden. En dat we het échte verhaal vertellen.  Dat mensen zich in de muziek ook durven te laten raken.” Julia: ”Ik zou heel erg genieten als ik de kinderen zie genieten, dat je de twinkeling ziet, dat ze met een goed gevoel op het podium staan. Dat het even niet om ziekzijn gaat, maar om samen muziek maken. Dat we kunnen focussen op het leuke en op wat we samen kunnen doen en niet op wat niet kan. De ziekte is er, en dat verbindt de kinderen, maar ik hoop dat de zaal heel erg kan kijken naar het kind, in plaats van naar zielige kindjes met kanker. Deze kinderen zijn zoveel meer!”

Tekst en interview: Christiaan Zandt en Marjolein Broeren

---

Dit voorjaar organiseert Vereniging Kinderkanker Nederland samen met Stichting Muziekids, het Conservatorium van Amsterdam en het Koninklijk Concertgebouw een bijzonder project: ‘Kinderen in hun Kracht’. Samen met bekende artiesten als MEAU, Typhoon en Alain Clark gaan zo’n twintig kinderen en jongeren op dinsdag 7 mei 2024 het podium op in het Koninklijk Concertgebouw van Amsterdam. tijdens een benefiet-avond. Zij spelen betekenisvolle, zelfgekozen nummers over leven met en na kinderkanker. De nummers zijn ingestudeerd tijdens unieke workshops, samen met docenten en studenten van het Conservatorium van Amsterdam. De optredens van de artiesten met de kinderen & jongeren vormen de bouwstenen van deze unieke muzikale avond.  Via de muziek vertellen de kinderen & jongeren hun verhalen. Over wat zij meemaken of waar ze doorheen gaan. Want een lied vertelt soms wat niet te vertellen is. Zij laten zien hoe muziek houvast en veerkracht biedt, verbindt én ontspant, energie en plezier geeft. Kom naar dit unieke concert en beleef de kracht van muziek.